Bağımlılık Üçlüsü Enneagram’da Rejection Triad adıyla bilinir ve 2, 5 ve 8 kişilik tiplerinden oluşur. Bu üçlü, bireylerin kendilerini dünyada nasıl güvende ve değerli hissettiklerine odaklanır. Ayrıca onların başkalarıyla ilişkilerinde bu ihtiyaçlarını nasıl karşılamaya çalıştıklarını açıklar. Ancak bu kişiliklerin her biri reddedilme korkusuna karşı farklı savunma mekanizmaları geliştirirler. Özellikle başkalarıyla bağ kurma ihtiyaçlarını farklı yollarla ifade ederler.
Bağımlılık Üçlüsü Kişilik Tipleri
1. Tip 2: Yardımsever (Helper)
Bağımlılık ve Reddedilme Kaygısı: Tip 2, sevilmek ve kabul edilmek isteğindedir. Bu nedenle başkalarına yardım etmeye ve onların ihtiyaçlarını karşılamaya odaklanma eğilimdedir. Ayrıca yardım etme yoluyla başkalarının sevgisini ve onayını kazanmaya çalışırlar. Ancak, ihtiyaç duyduklarında yardım görememe veya reddedilme korkusu taşırlar. Bu onların yüzleştikleri en önemli korkularıdır.
İlişkilerdeki Stratejisi: Tip 2, başkalarına duygusal olarak çok fazla yatırım yapar ve onların iyiliğini sağlamaya odaklanır. Ancak kendi duygusal ihtiyaçlarını ikinci plana atar. Özellikle kendi değerini başkalarına yaptığı yardımlarla ölçer. Eğer başkaları onlara ihtiyaç duymazsa veya verdiklerini almazlarsa, derin bir hayal kırıklığı ve reddedilmişlik hissederler.
Başa Çıkma Yöntemi: Genellikle yardım etmeye devam eder. Ayrıca ilişkilerine daha fazla duygusal yatırım yaparak reddedilme korkusunu aşmaya çalışır.
2. Tip 5: Gözlemci (Investigator)
Bağımlılık ve Reddedilme Kaygısı: Tip 5, kendi iç dünyasında bilgi ve anlayış arayan bir tiptir. Böylece duygusal bağlar kurmaktan kaçınmaya çalışır. Genellikle başkalarının ondan çok fazla talepte bulunmasından ve kendi kaynaklarını tüketmesinden korkar. Bu nedenle, kendilerini korumak için insanlarla mesafeli durma eğilimindedir. Bu yolla bağımlı olmaktan da kaçınırlar.
İlişkilerdeki Stratejisi: Tip 5, başkalarına duygusal olarak yatırım yapmaktan çekinme eğilimindedir. Bunun sonucunda enerjisini korumak için sınırlarını net bir şekilde çizer. Ayrıca kendini güvende hissetmek için bilgi ve entelektüel birikimlerine dayanır. Ancak bu durum zaman zaman onların insanlardan kopuk ve izole hissetmelerine neden olur.
Başa Çıkma Yöntemi: Öncelikle duygusal ilişkilerden uzaklaşma eğilimine girer. Sonrasında ise kendi içsel dünyalarına yönelerek reddedilme korkusuyla başa çıkmaya çalışır.
3. Tip 8: Meydan Okuyan (Challenger)
Bağımlılık ve Reddedilme Kaygısı: Tip 8, zayıf veya bağımlı görünmekten korkar. Bundan dolayı güçlü ve kontrol altında olmama ihtiyacı ile hareket eder. Başkalarının onun üzerinde otorite kurmasından ve savunmasız bırakılmaktan korkar. Bu nedenle güçlü görünmek ve kontrolü ellerinde tutmak için mücadele eder.
İlişkilerdeki Stratejisi: Tip 8, ilişkilerinde güçlü, otoriter ve bağımsız olmayı tercih eder. Başkalarıyla ilişkilerinde zayıflık göstermeyi reddeder. Çatışmalarda cesur ve doğrudan olurlar, güç ve bağımsızlıklarını koruyarak ilişkilerdeki reddedilme korkusunu yönetmeye çalışırlar.
Başa Çıkma Yöntemi: Güç ve kontrolü artırarak, duygusal açıdan savunmasız olmaktan kaçınarak reddedilme korkusunu aşmaya çalışır.
Bağımlılık Üçlüsü ve Ortak Özellikleri
Bu üç Enneagram tipi, başkalarıyla ilişkilerinde kendilerini değerli hissetme ve reddedilme korkusuyla yüzleşirler:
- Bağımlılık ve Güvenlik İhtiyacı: Her üç tip de başkalarıyla olan bağları aracılığıyla kendilerini güvende hissetme ve kabul edilme ihtiyacı duyar. Tip 2, başkalarına yardım etme yoluyla sevildiğini hissetmek ister. Tip 5 başkalarından uzak durma yoluyla güvenliğini korur. Tip 8 ise güçlü durarak kontrolü elinde tutar.
- Reddedilme Korkusuyla Başa Çıkma Yolları: Tip 2 başkalarına yardım ederek, Tip 5 uzak durarak, Tip 8 ise güç göstererek reddedilme korkusunu yönetir.
- Bağımsızlık ve İlişkiler: Bu üç tip de ilişkilerinde bağımsız kalmak veya başkalarına olan bağımlılıklarını kontrol altında tutmak ister. Ancak bunu farklı yollarla ifade ederler: Tip 2 başkalarına fazla bağımlı olur, Tip 5 bağımsızlığını korur ve Tip 8 ise güçle ilişkilerini yönetir.
Bağımlılık Üçlüsü ve Kişilik Gelişimindeki Rolü
Bu üçlüdeki kişilikler, başkalarıyla olan ilişkilerinde dengesizlik ve bağımlılık konusunda içsel bir farkındalık geliştirdiklerinde büyüyebilirler. İhtiyaçlarını daha açık bir şekilde ifade etmeyi öğrenerek ve başkalarıyla daha sağlıklı sınırlar çizmeyi başardıklarında kişiliklerinde denge sağlayabilirler.
