Baskın duyum işlevleri nelerdir? Hangi kişilik tipleri baskın olarak duyum işlevlerini kullanırlar? Baskın duyum işlevleri, kullanıcılarında nasıl işlerler? Bugünkü yazımızda, yukarıdaki sorulara cevap vermeye çalışırken; aynı zamanda da başkalığımızın en büyük parçalarından biri olan baskın duyum işlevlerinin nasıl işlediğini keşfetmeye çalışacağız.
Başlamadan Önce
Dünyayı neden diğer kişilik tiplerinden daha farklı bir şekilde gördüğünüzü hiç merak ettiniz mi? İşte bunun sebebi çoğunlukla sahip olduğumuz baskın bilişsel işlevimizdir. Çünkü baskın bilişsel işlevimiz, bizim dünyayı seyrettiğimiz pencerenin yerini belirler. Bizlerde dünyayı baskın bilişsel işlevimizin çerçevesini oluşturduğu pencereden seyrederiz.
Her birimiz hayatı tamamen farklı şekillerde yaşarız. Farklı şekillerde algılarız ve tabii ki farklı şekillerde hayatı özümseriz ve deneyimleriz. Bilişsel işlevlerimizden bir tanesi, diğerlerine göre bir önceliğe sahiptir. İşte hayatın bize getirdiği ve karşımıza çıkan şeyleri filtreleyen bu işlevimize baskın bilişsel işlev denir.
Biz de bu yazı dizimizde, başkalığımızın en büyük parçalarından biri olan baskın bilişsel işlevlerin hangi kişilik tipinde nasıl işlediğini keşfetmeye çalışacağız. Bunu yaparken de konuyu kişilik tiplerine göre ele alacağız. Ayrıca işlevleri ikili gruplar halinde zıtlarıyla ele almaya çalışacağız. Bu üslubun sizlere, işlevleri kıyaslama fırsatı sunacağını umuyoruz. Siz hangi baskın bilişsel işleve sahipsiniz? gelin beraber keşfedelim… Son olarak baskın duyum işlevleri ile devam ediyoruz.
ESTP’lerin ve ESFP’lerin Baskın Duyum İşlevi: Dışadönük Duyum (Se)
Bu tiplerde baskın bilişsel işlev, etraflarındaki dünyayla birlikte olmaya ve kendilerini mümkün olduğunca onun içine sokmaya odaklanmıştır. Bu işleve sahip kişilik tipleri, hayatın onlara sunduğu her deneyimi dokunmak, tatmak ve keşfetmek isterler.
Heyecana ve yeni fırsatlara kendilerini kaptırdıkları için maceralardan, risklerden ve fiziksel aktivitelerden hoşlanırlar. Şimdiki anın çok içinde oldukları için; ayrıntıları ve nesneleri diğer kişilik tiplerine göre daha hızlı ve doğru bir şekilde fark etme eğilimindedirler.
Dışadönük Duyum İşlevi kullanıcıları, aktif olmak veya bir şeyler yapmaya hazır olmak için huzursuz bir ihtiyaç duygusuna sahiptirler. Ayrıca genellikle çevrenin uyarımlarına karşı duyarlıdırlar. Hızlı düşünüp çabuk karar verme eğilimindedirler. Enerjileri oldukça yüksektir. Bu özelliklerinden dolayı bir kriz durumunda genellikle hızlı tepkiler verirler.
Bununla beraber birçok çelişkili dış uyaranla başa çıkma konusunda da yeteneklidirler. Diğer kişilik tiplerini duyusal bir şekilde tamamen bunaltacak olan şeyler; onlar için enerji verici olabilirler. Çünkü kendilerini duyusal dünyaya çokça açmışlardır. Hatta duyusal dünyaya kendilerini sabitlenmişlerdir.
Theodore Roosevelt’in şu sözleri, dışadönük duyum bakış açısını çok iyi özetler:
“Hayatla yüksek ve kararlı bir cesaretle yüzleşmeliyiz… Paslanmaktansa yıpranma riskini göze alalım.”
“Önemli olan eleştirilmen değildir. Güçlü adamın nasıl tökezlediğine ya da işleri yapanın nerede daha iyi yapabileceğine işaret eden adamlar da önemli değillerdir. Önemli olan her şey, aslında arenada olan adama aittir.”
“Eylem adamı başarısız olsa bile, en azından büyük işler yaparken başarısız olur. Öyle ki onun yeri, ne zaferi ne de yenilgiyi bilmeyen o soğuk ve çekingen ruhların yanında asla olmasın.” Theodore Roosevelt
ISTJ’lerin ve ISFJ’lerin Baskın Duyum İşlevi: İçedönük Duyum (Si )
Bu tiplerde baskın bilişsel işlev, neye güvenebileceklerini bulmak için geçmişi şimdiki zamanla karşılaştırmaya ve kıyaslamaya odaklanmıştır. Bu işleve sahip kişilik tipleri, kendilerini deneyimlerine dayandırırlar. Ayrıca ileriye doğru bir adım atmadan önce benzer hatıralar ve duyu izlenimleri üzerinde düşünürler.
Belirli bir alanda uzmanlığa sahip olana kadar pratik yapmaya çok değer verirler. Onlar birer uzmandırlar. Ayrıca genellikle ilgilendikleri konu hakkında bilinmesi gereken her şeyi öğrenmeye gayret ederler. Detaylara olan dikkatleri mükemmeldir. Yaşadıkları çevredeki değişiklikleri diğer tiplerden daha önce fark ederler. İstikrarlı olmaya kıymet verdikleri için; hayatlarına tutarlılık ve rahatlık hissi getiren pozitif rutinler ve gelenekler yaratma eğilimindedirler.
İçedönük Hissetme İşlevi kullanıcıları, diğer işlev kullanıcılarına göre beden duyumlarının daha fazla farkındadırlar. Genellikle yorgunluğu, açlığı veya susuzluğu hızla hissederler. Ayrıca diğer insanların ihtiyaç duydukları nüansları da hissederler.
Rahibe Teresa ve Warren Buffet’ın şu sözleri içedönük duyum bakış açısını çok iyi özetler:
“Küçük şeylerde sadık ol çünkü gücün onlarda yatıyor.” Rahibe Teresa
“Biz kendi yaptığımız şeyin okyanusta bir damla olduğunu hissediyoruz. Ama o eksik damla yüzünden okyanus daha az olurdu.” Rahibe Teresa
“Bugün birileri uzun zaman önce ağaç diktiği için gölgede oturuyoruz.” Warren Buffet
“Bir itibar oluşturmak 20 yıl ve onu mahvetmek beş dakika sürer. Bunu düşünürsen, her şeyi farklı yapacaksın.” Warren Buffet
Bu yazı hakkında ne düşünüyorsunuz? Lütfen yorumlarda benimle paylaşın!
İlginizi çekebilecek diğer yazılar:
>>> Si Kullanıcısı Olduğunuzun İşaretleri Nelerdir?
>>> Se Kullanıcısı Olduğunuzun İşaretleri Nelerdir?
Referanslar:
