MBTI Nedir?

Bu yazımızda, MBTI ‘ın ne olduğunu ve nasıl ortaya çıktığını ana hatları ile anlatmaya çalışacağız. Ayrıca Myers-Brigs Kişilik Envanterinin üzerine inşa edildiği temel soruları ele alacağız. Ardından da kod sisteminde yer alan sembollerin kısaca ne anlama geldiğini açıklamaya çalışacağız.

MBTI’ın Amacı Nedir?

“Gerçek tercihlerini tanımak her kişinin kendi elindedir.” Isabel Briggs Myers

MBTI’nın açılımı Myers-Briggs Type Indicator’dür. CG Jung tarafından tanımlanan Psikolojik Tipler Teorisini temel almıştır. Bu teorinin özünde; insan davranışlarının, bireyin algı ve yargılarıyla girdiği tercih sürecinin doğal bir sonucu olduğu düşüncesi vardır. Bu görüşe göre hiçbir davranış rastgele değildir. Tam aksine her davranış oldukça düzenli ve tutarlıdır. Çünkü her insanın kendine özgü bir tercih süreci vardır. Haliyle bu tercih süreci de kişinin algı ve yargısını kullanmasına göre farklılık gösterecektir.

Myers-Briggs Kişilik Envanterini geliştiren Isabel Briggs Myers ve annesi Katharine Briggs, CG Jung’un Psikolojik Tipler Teorisini insanlar için erişilebilir kılmak istediler. Onlar MBTI Kişilik Envanteri‘nin geliştirilmesinde ve uygulanmasında iki amaç edindiler. Birincisi, Jung’un teorisinde belirtilen dört farklılık alanının her birinin temel tercihlerinin belirlenmesiydi. İkincisi de tercihler arasındaki etkileşimlerden kaynaklanan 16 farklı kişilik tipinin tanınması ve tanımlanmasıydı.

MBTI Nedir 16 Kişilik Tipi Nasıl Ortaya Çıktı?

CG Jung, insanın ruhsal işlevlerini dört bölümde toplamıştı. Düşünme, Hissetme, Duyum ve Sezgi. Ve bu bölümleri İçe Dönüklük ve Dışa Dönüklük başlıkları altında ele almıştı. Myers çalışmasında insanın yargılama ve algılama yeteneklerini de bir ölçüt olarak araştırmasına ekledi. Neticede aşağıdaki dört soru ve seçim alanları ortaya çıktı.

Neredeyse 20 Yıllık bu araştırmanın neticesinde, aşağıdaki dört tercih alanına dayanan 16 Kişilik Tipi ve MBTI Kod Sistemi geliştirilmiş oldu. Şimdi bu tercih alanlarına kısaca göz atalım:

Bir insan, dış dünyaya mı yoksa kendi iç dünyasına mı odaklanmayı tercih ediyor? İnsanın bu konudaki tercihi, onun enerjisini nereye yönlendirdiğini gösterir. Söz konusu eğilimler Dışadönüklük (E) veya İçedönüklük (I)’tür.

Bir insan, dışarıdan beş duyusu ile aldığı temel bilgilere odaklanmayı mı yoksa onları yorumlayıp anlam katmayı mı tercih ediyor? İnsanın bu konudaki tercihi, onun bilgiyi algılama konusundaki eğilimini gösterir. Duyumsallık (S) veya Sezgisellik (N) becerilerinden hangisine daha yatkın olduğunu gösterir.

Bir insan karar verirken öncelikle mantığa ve tutarlılığa bakmayı mı; yoksa kişilere ve özel durumlara bakmayı mı tercih ediyor? İnsanın bu konudaki tercihi, Düşünme (T) veya Hissetme (F) potansiyellerinden hangisi ile karar aldığını ve sonuçlara vardığını gösterir.

Bir insan hayatı planlı ve organize bir şekilde yaşamayı mı; yoksa yeni bilgi ve seçeneklere açık olmayı mı tercih ediyor? İnsanın bu konudaki tercihi, onun dış dünyaya yaklaşımında Yargılama (J) veya Algılama (P) potansiyellerinden hangisini kullandığını gösterir.

MBTI Nedir ve Kodundaki Sembollerin Anlamları Nelerdir?

Yukarıda söylenen her kategori için yaptığınız tercihler dört sembollü bir kod ile gösterilir. Toplamda 16 farklı kod ortaya çıkar. Bu kodlar aslında 16 farklı kişilik tipini ifade ederler ve aşağıdaki şekildedirler.

İçe Dönüklük veya Dışa Dönüklük

E, Dışa dönüklüğü ifade eder. Eğer sonucunuzda “E” kodu varsa bu sizin, enerjinizi çevrenizdeki dünyayla etkileşime girerek aldığınızı gösterir. Ayrıca dış dünyanın sizin için gerçek dünya olduğu; çevrenizle meşgul olduğunuz zamanlarda enerjinizin arttığı anlamına gelir.

I, İçe dönüklüğü ifade eder. Eğer sonucunuzda “I” kodu varsa bu sizin, enerjinizi duygu ve fikirlerin iç dünyasından aldığınız anlamına gelir. Ayrıca iç dünyanın sizin için gerçek dünya olduğu ve düşüncelere ve iç gözleme yöneldiğinizde enerjinizin arttığı anlamına gelir.

Duyum veya Sezgi

S, Duyumsal olmayı ifade eder. Eğer sonucunuzda “S” kodu varsa bu sizin, gerçekçi olduğunuzu gösterir. Ayrıca neyin var olduğuna ve onu pratik, becerikli bir şekilde nasıl kullanacağınıza odaklandığınız anlamına gelir. Gerçekler ve somut veriler aracılığıyla doğrulayabileceğiniz bilgileri sevdiğiniz ve dış dünyayı gözlemleyerek şimdiki ana odaklandığınız anlamına gelir.

N, Sezgisel olmayı ifade eder. Eğer sonucunuzda “N” kodu varsa bu sizin, varsayımsal senaryoları tasavvur etmeye odaklandığınızı gösterir. Ayrıca gelecekteki olasılıkları tahmin etmeye çalıştığınızı anlatır. Geleceğin daha iyi olması için bir şeyleri değiştirmeyi sevdiğinizi gösterir. Şimdiki zamanı genellikle gelecekteki olasılıklar için feda ettiğiniz anlamına gelir.

Düşünme veya Hissetme

T, Düşünsel olmayı ifade eder. Eğer sonucunuzda “T” kodu varsa bu sizin, bir karar verirken mantığa, neden ve sonuca, artılara ve eksilere odaklandığınız anlamına gelir. Ayrıca objektif ve kişisel olmayan bir şekilde görmek için bir durumun dışına çıkmaya çalıştığınızı gösterir. Gerçeğe, ince ve nazik tavırlardan daha çok değer verdiğiniz anlamına gelir.

F, Hissetmeyi ifade eder. Eğer sonucunuzda “F” kodu varsa bu sizin, bir karar verdiğinizde; kararınızın ilgili insanları nasıl etkileyeceğine odaklandığınız anlamına gelir. Ayrıca empati ve tutkuya değer verdiğinizi ve öncelikle etik değerlere ve bir kararın kişisel sonuçlarına odaklandığınızı gösterir.

Yargılama veya Algılama

J, Yargılayıcı olmayı ifade eder. Eğer sonucunuzda “J” kodu varsa bu sizin, sizi bekleyen şeye hazırlıklı olmak için uzun vadeli planın ne olduğunu bilmek istediğinizi gösterir. Sürekli bir şeylerle meşgul olmak istediğiniz ve çoklu görev yaparken strese girme eğiliminde olduğunuz anlamına gelir. Planlanmış ve organize bir hayata sahip olmaktan hoşlandığınız; eğlenmeden önce çalışmaya meyilli olduğunuz anlamına gelir.

P, Algılayıcı olmayı ifade eder. Eğer sonucunuzda “P” kodu varsa bu sizin, dürtülerinizi takip etmeyi sevdiğiniz; ayrıca yeni projelere başlamaktan (bitirme konusunda zorluk yaşasanız da) heyecan duyduğunuz; spontane, esnek bir yaşam tarzı yaşamayı sevdiğiniz; çoklu görev ve bilinmeyenlerle çalışma konusunda yetenekli olduğunuz anlamına gelir.

MBTI Nedir Neden Farklıdır?

Burada bilinmesi gereken en önemli şey tüm kişilik tiplerinin eşit olduğudur. Kişilik tipini bilmenin amacı, insanlar arasındaki farklılıkları anlamak ve insanın kendisini ve başkalarını olduğu gibi takdir etmesidir. Daha iyi, daha güzel, daha doğru bir kişilik tipi diye bir şey yoktur.

MBTI Kişilik Envanteri diğer kişilik testlerinden farklı olarak insanları tercihlere göre sıralar; insanların, özelliklerini, yeteneklerini veya karakterlerini ve şahsiyetlerini ölçümlemez.

Kişilik tipinizi keşfetmek için MBTI Kişilik Envanterini kullanmanızın en önemli sebeplerinden biri de son 40 yılda hem geçerli hem de güvenilir olduğunu kanıtlamış olmasıdır. Başka bir deyişle, birden fazla kez uygulandığında bile aynı sonuçları vermiştir.

Psikolojik Tipler Teorisi 1920’lerde Carl G. Jung tarafından dünyaya tanıtılmıştır. MBTI Kişilik Envanteri ise 1940’larda Isabel Briggs Myers tarafından geliştirilmiştir. Orijinal araştırma 1940’larda ve 50’lerde yapılmıştır. Bu araştırma halen devam etmekte olup, kullanıcılara Psikolojik Tipler Teorisi ve uygulamaları hakkında güncel ve yeni bilgiler sunmaktadır. 1962’deki ilk yayınından bu yana her yıl dünya çapında milyonlarca insan MBTI Kişilik Envanterini almıştır.

Bu yazı ile ilgili düşünceleriniz nelerdir? Lütfen yorumlarda benimle paylaşın!