Yardımcı Düşünme işlevleri nelerdir? Hangi kişilik tipleri yardımcı düşünme işlevlerini kullanırlar? Yardımcı düşünme işlevleri kullanıcılarında nasıl işlerler? Bugünkü yazımda, yukarıdaki sorulara cevap vermeye çalışacağım. Aynı zamanda da başkalığımızın en büyük parçalarından biri olan yardımcı düşünme işlevlerinin nasıl çalıştığını sizlerle keşfetmeye çalışacağım.
Başlamadan Önce
İki hafta önce her kişilik tipinin baskın işlevini nasıl deneyimlediği üzerine paylaşımlarda bulunmuştum. Bu hafta da yardımcı işlevlerin nasıl kullanıldığı üzerine bir şeyler yazıyorum. Dün yardımcı hissetme işlevi ile ilgili yazımla da bu serinin ilk yazısını yayınladım. Bugün de yardımcı düşünme işleviyle devam etmek istiyorum.
Öncelikle belirtmeliyim ki, yardımcı işlev, baskın işlevimize destek görevi görür. Baskın işlevimizi kişiliğimizin “başkomutanı”, yardımcı işlevimizi ise “ikinci komutan” olarak düşünebiliriz.
Yardımcı işlevimiz, baskın işlevimiz için bir denge unsurudur. Bu sebeple eğer bir içedönükseniz, yardımcı işleviniz doğal olarak dışadönük bir işlev olacaktır. Eğer dışadönük iseniz, yardımcı işleviniz de doğal olarak içedönük bir işlev olacaktır. Bunun nedeni basittir: ruhlarımızın bir dengeye ihtiyacı olması… Haliyle içedönük birinin öznel iç dünya fikirlerini dış dünya girdileriyle dengelemesi gerekir. Dışadönüklerin ise dış dünya etkileşimlerini ve tepkilerini öznel analiz ve yansıtma ile dengelemesi gerekir.
İşlevlerin çalışma biçimi hakkında bu temel bilgiyi akılda tutarak, yardımcı düşünme işlevi hakkında bir şeyler söylemeye başlayabiliriz.
İşlevler hakkında daha fazla bilgi edinmek için Bilişsel İşlevler kategorimize bir göz atabilirsiniz. Ayrıca Baskın Bilişsel İşlevler kategorimize de bir hatırlatma olması açısından yeniden bakabilirsiniz.
ENTP’lerin ve ESTP’lerin Yardımcı Bilişsel İşlevi: İçedönük Düşünme (Ti)
Bir ENTP veya bir ESTP iseniz, yardımcı içedönük Düşünme işleviniz kararlarınızı mantık, kesinlik ve doğru bakış açılarıyla temellendirmenize yardımcı olur. Bu, kendinize şu tür sorular sorduğunuz anlamına gelir:
- “Bu gerçekten doğru mu?”
- “Bu, burada geçerli olan diğer ilkelerle örtüşüyor mu?”
- “Bu durumda veya fikirde kaldıraç noktaları nelerdir?”
- “Bunun hakkında gerçekten ne biliyorum?”
- “Burada herhangi bir tutarsızlık var mı?”
- “Bu bilgiler hangi kategoriye ait?”
İçinedönük Düşünme sayesinde, hiçbir şey yapmadan kendinizi keşif modunda sıkışıp kalmaktan alıkoyarsınız. ENTP’ler fikirleri keşfetmeye ve alternatifler üretmeye o kadar bağlıdır ki başladıkları işi bitiremez hale gelebilirler. ESTP’ler ise yeni deneyimlere ve faaliyetlere o kadar odaklanmışlardır ki, uzun vadeli hedeflerine zarar verecek şekilde sürekli olarak heyecan peşinde koşabilirler. Bu özellikle erken yaşlarda geçerlidir. ETP‘ler büyüdükçe ve olgunlaştıkça, içedönük düşünmeyi kullanarak bu konularda daha gelişmiş bir hale gelirler. Bir adım atmadan önce kendilerine bir kararın mantığını anlama, analiz etme ve tartma izni verirler. Başka bir şeye başlamadan önce, bu işlevin yardımıyla vites değiştirme mantığını kullanacakları için projelerinin çoğunu bitirirler.
John F Kennedy’nin (kendisi de bir ESTP) aşağıdaki sözleri içedönük düşünme bakış açısını bize çok iyi gösterir:
“Çoğu zaman, düşüncenin rahatsızlığı olmadan fikir rahatlığının tadını çıkarırız.”
“Gerçeğin en büyük düşmanı, çoğu zaman yalan, kasıtlı, yapmacık ve sahtekâr değil; mit, ısrarcı, ikna edici ve gerçek dışıdır.”
“Liderlik ve öğrenme birbirinin olmazsa olmazıdır.”
INTJ’lerin ve ISTJ’lerin Yardımcı Bilişsel İşlevi: Dışadönük Düşünme (Te)
INTJ veya ISTJ iseniz, yardımcı işleviniz, bakış açılarınızı ve yansımalarınızı eylem ve kararlılıkla dengelemenize yardımcı olur. Kişilik tipinizin bu tarafıyla temasa geçtiğinizde kendinize şunlar gibi sorular sorarsınız:
- “Bunu nasıl daha verimli hale getirebilirim?”
- “Bizi ne yavaşlatıyor?”
- “Bu eylemin nedeni ve sonucu nedir?”
- “Artıları ve eksileri nelerdir?”
- “En mantıklı bakış açısı nedir?”
- “Objektif miyim?”
Dışadönük Düşünme yoluyla, kendinizi öznel bir boşlukta aşırı derecede boğmaktan kurtarırsınız. Düşünmek, vizyonlarınıza ve hedeflerinize ulaşılabilmesi için sizi mantığa ve eyleme bağlı tutar. Erken yaşlarda, muhtemelen bu işlevi şimdi olduğu gibi kullanmıyordunuz. Çünkü bu işlev genellikle gençlik yıllarında daha çok olgunlaşır. Daha sonra ise gelişmeye devam eder. Çocuklukta düşüncelere o kadar kapılmış olabilirsiniz ki, harekete geçmekte daha yavaş davranmış olabilirsiniz. Dışadönük düşünme, harekete geçmenize, dünyanızı verimlilik için düzenlemenize ve görevleri mantıklı bir şekilde bölümlere ayırmanıza yardımcı olur. Düşünme işlevinizle temas halinde olduğunuzda; genellikle daha üretken, sonuç odaklı ve yapılması gerekenler konusunda sesinizi yüksek tutan biri haline gelirsiniz.
Aşağıdaki alıntılar dışadönük düşünme bakış açısını bize çok iyi gösterirler:
“Fazla düşündükleri veya çok temkinli oldukları ve inanç sıçraması yapmak istemedikleri için hayallerini gerçekleştiremeyen birçok yetenekli insan var.” James Cameron ( INTJ )
“Eğer rota düzeltmede iyiyseniz, yanlış olmak düşündüğünüzden daha az maliyetli olabilir. Oysa yavaş olmak kesinlikle daha pahalıdır.” Jeff Bezos (ISTJ)
“Yapmakta iyi olduğunuz bir şeye durmaksızın odaklanmalısınız. Ancak bundan önce gelecekte değerli olup olmayacağını düşünmelisiniz.” Peter Thiel (ISTJ)
Bu yazı hakkında ne düşünüyorsunuz? Sizin ne gibi tecrübeleriniz oldu? Lütfen yorumlarda benimle paylaşın!
İlginizi çekebilecek diğer yazılar:
>>> Baskın Düşünme İşleviniz Hangisidir?
Referanslar:
