Yardımcı Duyum İşleviniz Hangisidir?

Yardımcı duyum işlevleri nelerdir? Hangi kişilik tipleri yardımcı duyum işlevlerini kullanırlar? Yardımcı duyum işlevleri kullanıcılarında nasıl işlerler? Bugünkü yazımda, yukarıdaki sorulara cevap vermeye çalışacağım. Aynı zamanda da başkalığımızın en büyük parçalarından biri olan yardımcı duyum işlevlerinin nasıl çalıştığını sizlerle keşfetmeye çalışacağım.

Başlamadan Önce

İki hafta önce her kişilik tipinin baskın işlevini nasıl deneyimlediği üzerine paylaşımlarda bulunmuştum. Bu hafta da yardımcı işlevlerin nasıl kullanıldığı üzerine bir şeyler yazıyorum. Dün yardımcı sezgi işlevi ile ilgili yazımla da bu serinin ilk yazısını yayınladım. Bugün de yardımcı duyum işleviyle devam etmek istiyorum.

Öncelikle belirtmeliyim ki, yardımcı işlev, baskın işlevimize destek görevi görür. Baskın işlevimizi kişiliğimizin “başkomutanı”, yardımcı işlevimizi ise “ikinci komutan” olarak düşünebiliriz.

Yardımcı işlevimiz, baskın işlevimiz için bir denge unsurudur. Bu sebeple eğer bir içedönükseniz, yardımcı işleviniz doğal olarak dışadönük bir işlev olacaktır. Eğer dışadönük iseniz, yardımcı işleviniz de doğal olarak içedönük bir işlev olacaktır. Bunun nedeni basittir: ruhlarımızın bir dengeye ihtiyacı olması… Haliyle içedönük birinin öznel iç dünya fikirlerini dış dünya girdileriyle dengelemesi gerekir. Dışadönüklerin ise dış dünya etkileşimlerini ve tepkilerini öznel analiz ve yansıtma ile dengelemesi gerekir.

İşlevlerin çalışma biçimi hakkında bu temel bilgiyi akılda tutarak, yardımcı duyum işlevi hakkında bir şeyler söylemeye başlayabiliriz.

İşlevler hakkında daha fazla bilgi edinmek için Bilişsel İşlevler kategorimize bir göz atabilirsiniz. Ayrıca Baskın Bilişsel İşlevler kategorimize de bir hatırlatma olması açısından yeniden bakabilirsiniz.

ESFJ’lerin ve ESTJ’lerin Yardımcı Bilişsel İşlevi: İçedönük Duyum (Si)

Bir ESFJ veya ESTJ iseniz, yardımcı işleviniz kararlarınızı gerçekler, ayrıntılar ve kişisel deneyimlerle dengelemenize yardımcı olur. Kişilik tipinizin bu tarafıyla temasa geçtiğinizde kendinize şu gibi sorular sorarsınız:

“Bu durumun geçmişi nedir?”
“Bunlar yaşadığım deneyimlerle ne kadar örtüşüyor?”
“Geçmiş deneyimlerim bana bu konuda ne öğretebilir?”
“Hangi kanıtlanmış gerçeklere güvenebilirim?”
“Detaylar neler? Bir şey mi kaçırıyorum?”
“İstikrar ve tutarlılığı ne sağlayacak?”
“Bu tanıdık geldi mi?”

İçedönük Duyum aracılığıyla, kendinizi sonuçlara bir an önce ulaşmak için aceleci olmaktan alıkoyarsınız. Kişiliğinizin duyum yönü, sizi deneyimlerinize dayandırır. Ayrıca geçmişinizden veriler sağlar ve tutarlı ve ölçülü olmanıza yardımcı olur. Çocukken, muhtemelen bu özelliğiniz gelişmiş değildir. Bu sebeple seçimlerinize yön veren fikir veya yargı oluşturma konusunda çok hızlı davranmış olabilirsiniz. Ama ergenlik çağına ve sonrasına ulaştıkça bu işlev olgunlaşmaya ve gelişmeye başlar. Duyum yönünüz, bedeninizin durumlara nasıl tepki verdiğini gösterir. Aynı zamanda bir şeyin ne kadar tanıdık veya güvenli olduğunu anlamanızı sağlar. Bunun yanında bir şey hakkındaki görüşünüzü değiştirmenizi sağlayacak küçük ayrıntıları fark etmenize ve ölçmenize yardımcı olur. Aslında geçmişi düşündüğünüzde ya da bir durumun geçmişini analiz ettiğinizde yardımcı işlevinizi kullanmış olursunuz. Ayrıca bedeninize uyum sağladığınızda da yardımcı işlevinizi kullanırsınız.

Tanımlayıcı Sözler:

Michelle Obama’nın (gerçek bir ESTJ) şu sözleri, yardımcı içedönük duyum bakış açısını bize çok iyi gösterirler:

“Dünyadaki herkes… görünmeyen bir tarih taşıyordu ve tek başına bu biraz hoşgörüyü hak ediyordu.”

“Daha çok seyahat ettikçe yeni bir yerin kendini anında ve gösterişsiz olarak karşıma çıkması sevmeye başladığım bir his. Havanın alışık olduğunuzdan farklı bir ağırlığı var. Tam olarak tanımlayamadığınız kokular, hafif bir odun dumanı veya dizel yakıt kokusu ya da ağaçlarda açan bir şeyin tatlılığı… Aynı güneş doğuyor ama bildiğinizden biraz farklı görünüyor.”

“Her zaman kim olduğunu, nereden geldiğini, ebeveynlerinin kim olduğunu, seni nasıl yetiştirdiklerini hatırlamak gibi… Çünkü o otantik benlik seni hayatın boyunca takip edecek, bu yüzden sağlam olduğundan emin ol ki hayatın boyunca tutunabileceğin ve gurur duyabileceğin bir şey olsun.”

ISFP’lerin ve ISTP’lerin Yardımcı Bilişsel İşlevi: Dışadönük Duyum (Se)

Bir ISFP veya ISTP iseniz, yardımcı işleviniz, yargılarınızı ve fikirlerinizi gerçek dünya verileri ve deneyimiyle dengelemenize yardımcı olur. Kişilik tipinizin bu tarafıyla temasa geçtiğinizde kendinize şu gibi sorular sorarsınız:

“Gerçekler neler?”
“Gözlemlenebilir ve nesnel olan nedir?”
“Burada nasıl bir deneyim yaşanabilir?”
“Hangi kaynaklar benim emrimde?”
“Şu anda sahip olduklarımla nasıl harekete geçebilirim?”
“Çevremde neler oluyor?”
“Şimdi bunun ne alakası var?”

Dışadönük Duyum, dünyadan şu anda var olan verileri almaya odaklanan bir algılama sürecidir. Bu nedenle detay odaklı ve özenlisiniz. Birçok tipten farklı olarak, ani değişikliklere ve ansızın gelen verilere hızlı tepki verme yeteneğiniz var. Gerçekçi, farkında, eylem odaklı ve pratik olmaya çalışıyorsunuz. Kendinizi çevrenizdeki doğal dünyaya kaptırmayı ve bir şeylere el atmayı ve onları kullanmayı seviyorsunuz. Yeni yollarla bir şeyler üretmenin veya inşa etmenin yollarını bulduğunuz için yaratıcı bir çizginiz olabilir. Erken yaşlarda, duyum işlevinizle ilgili tereddütlü bir yaklaşımınız olmuştu. Bu sebeple öznel yargılarınız muhtemelen daha hızlı şekillenmiştir. Ancak, ergenlik döneminde ve sonrasında bu işleviniz olgunlaştı ve gelişti. Sonunda Se işleviniz yargılarınıza objektif bir tutarlılık katarak, size pratiklik ve denge getirdi.

Tanımlayıcı Sözler:

Aşağıdaki alıntılar dışadönük duyum bakış açısını bize çok iyi gösterirler:

“Bir şeyi düşünmek için çok fazla zaman harcarsan, onu asla bitiremezsin. Hedefinize doğru her gün en az bir kesin hamle yapın.” Bruce Lee, ISTP

“Yüzmeyi öğrenmek istiyorsan suya atla. Karada hiçbir akıl size asla yardım etmeyecektir.” Bruce Lee, ISTP

“Şu an neşe ve mutlulukla dolu. Dikkatli olursan görürsün.” Thich Nhat Hanh, ISFP

“Çevremizde hayat mucizelerle dolup taşıyor; bir bardak su, bir güneş ışını, bir yaprak, bir tırtıl, bir çiçek, kahkahalar, yağmur damlaları… Farkındalık içinde yaşarsanız, her yerde mucizeleri görmek kolaydır. Her insan bir mucizeler çokluğudur. Binlerce renk, şekil ve form gören gözler; bir arının uçtuğunu veya gök gürültüsünü duyan kulaklar; tüm evren kadar kolay bir şekilde bir toz zerresi üzerinde düşünen bir beyin; tüm varlıkların kalp atışlarıyla ritim içinde atan bir kalp… Yorgun olduğumuzda ve hayatın günlük mücadelelerinden cesaretimiz kırıldığında, bu mucizeleri fark etmeyebiliriz. Ancak onlar her zaman oradadır.” Thich Nhat Hanh, ISFP

Bu yazı hakkında ne düşünüyorsunuz? Sizin ne gibi tecrübeleriniz oldu? Lütfen yorumlarda benimle paylaşın!