Çocuk Kişilik Tipleri her ebeveyn için önemli bir konu olmuştur. Neredeyse tüm ebeveynler çocuklarının nasıl biri olduğunu, hangi özellikleri taşıdığını bilmek isterler. Bu durum sadece bir merak değildir. Bunun en önemli nedeni, onların çocukları hakkında endişeleniyor olmalarıdır. Çünkü hiçbir ebeveyn en önemli varlığı hakkında belirsiz bir durumla karşılaşmak istemez.
Çocuk kişilik tipleri konusuna geçmeden önce bir kaç söz söylemek gerekir. Özellikle psikolojik tipler teorisi söz konusu olduğunda, yetişkin tiplerine ilişkin birçok açıklama çocuklar için işe yaramayacaktır. Çünkü çocukların tüm bilişsel işlevlerine sürekli erişimleri yoktur. Onlar yeni gelişmeye başlamışlardır. Bu nedenle onların yaşamlarında hakim olan sadece baskın işlevleridir. Büyüdükçe yardımcı işlevleri de yavaş yavaş belirmeye başlayacaktır. Ancak orta yaşlarda üçüncül işlev kendini gösterecektir. Daha sonraki yaşlarda ise alt işlev daha sık ortaya çıkacaktır.
Bu makale, farklı çocuk kişilik tiplerinden neler bekleyebileceğiniz konusunda size kısa bir genel bakış sağlayacaktır. Ancak çocuğun yetişme ortamının kendine özgü özelliklerine göre değişkenlikler göstereceğini unutmamalıyız. Bu konuda her zaman istisnai durumlar söz konusu olabilecektir. Çünkü sadece gelişme ortamı değil; her çocuğun gelişim süreçleri de birbirinden farklıdır.
Çocuğun doğal tercihlerinin bir şekilde bastırıldığı ailelerde, o çocuk “uyum sağlamak” için yardımcı veya üçüncül işlevlerine dayanmayı öğrenebilir. Bu çocuğun genel gelişim sürecine uygun olmassa da yaşanabilecek bir durumdur. Bu durum genellikle çocuklar için çok sağlıksızdır. Çünkü kendilerini daha stresli ve daha endişeli hissederler.
Ayrıca kendilerine özgü seçimlerinde rahatlayamazlar. Oysa kişilik tiplerinin oturduğu temel konu bireylerin eğilimleri ve seçim alanlarıdır. Bir çocuğunun kendi eğilimlerine göre seçimde bulunma becerisi geliştirmesi bu nedenle çok önemlidir. Çünkü sağlıklı kişilik gelişimi buna bağlıdır.
Ebeveynlerin, çocuklarının doğal yeteneklerini ve kişilik özelliklerini tanımaları da bu sebeple çok önemlidir. Böylece onların kişiliklerini kazara boğmak yerine; onları oldukları gibi kabul ederek anlayış gösterebilirler! Fakat durum her zaman böyle değildir. Ne yazık ki ebeveynler olarak çocuklarımızın ruhlarını çalmak konusunda oldukça becerikliyizdir. Bu konu hakkında daha sonra özel bir yazı yazmak istiyorum. Şimdilik bu kısmı geçiyorum.
Her kişilik tipinin çocukluk özelliklerine geçmeden önce bilişsel işlevleri kısaca hatırlamak faydalı olacaktır.
Ebeveynlik söz konusu olduğunda, MBTI ebeveynlere, hem kendilerini hem de çocuklarını tanımaları için bir rehber sunmaktadır. Ayrıca çocuklarla ilişkiler konusunda da pratik öneriler getirmektedir. Fakat iyi bir ebeveyn olmak için MBTI her zaman da gerekli değildir. Çünkü MBTI hakkında hiçbir bilgisi olmamasına rağmen ebeveynlik konusunda harika olan insanlar vardır.
ESTP çocuklar, cüretkar, heyecan peşinde koşan ve maceracı çocuklardır. Her zaman sınırları zorlarlar ve fiziksel olarak risk alırlar. Uygulamalı becerilerde çok iyidirler. Ayrıca bir kriz anında, kriz durumuna karşı hemen bir strateji geliştirme konusunda yeteneklidirler. Onlar için en çok anlam ifade eden iltifatlar, onların cesaretlerini, yaşam sevgilerini ve becerikliliklerini taktir eden övgülerdir.
ESFP çocuklar, eşsiz bir yaşam tutkusuna sahiptirler. Onlar, heyecan duygusu yüksek, sevgi dolu ve coşkulu çocuklardır. Enerjileri ve coşkuları çok yüksektir. Ayrıca bulundukları ortamların atmosferini nasıl canlandıracaklarını çok iyi bilirler.
ISTP çocuklar, bağımsızlıkları, maceracı yapıları ve inanılmaz problem çözme yetenekleriyle tanınırlar. Hızlı düşünen, becerikli ve pratik çocuklardır. Tüm SP tipleri gibi onlar da özgür ruhludurlar. Ayrıca sağlıklı riskler almak ve bir şeyleri kendi başlarına keşfetmek için fırsatlara ihtiyaç duyarlar.
ISFP çocuklar nazik yapıları, şefkatleri ve nezaketli davranışları ile göze çarpan çocuklardır. Oldukça derin ve yoğun duygulara ve değerlere sahiplerdir. Onların ebeveynleri tarafından oldukları gibi kabul edilmeye ve sevildiklerini hissetmeye ihtiyaçları vardır.
ESTJ çocuklar dışadönük yapıları, sorumluluk bilinçleri ve liderlik becerileri ile öne çıkan çocuklardır. Yapıları gereği oldukça gerçekçidirler. Ayrıca güvenilir bir profil çizerler ve pratik bir yapıları vardır. Ebeveynleri tarafından yeteneklerine inanmaya teşvik edilmeleri hayati önem taşır.
ESFJ çocuklar, aileleriyle birlikte bir şeyler yapmaktan mutluluk duyan ve ebeveynlerinin onayıyla gelişen çocuklardır. Yapıları gereği oldukça sevecen, sadık ve sıcak kanlıdırlar. Ayrıca oldukça sorumlu ve pratiktirler. Genellikle ev işleriyle ilgilenirler. Hatta ev işlerinde sorulmadan yardım ederler.
ISTJ çocuklar doğruluk duyguları ve adaletleri ile göze çarparlar. Ayrıca güçlü mantıkları ve mantıksal anlayışları ile tanınırlar. Yapıları gereği oldukça gerçekçidirler ve şimdiki ana odaklanma eğilimindedirler. Ebeveynlerinin kendilerine inandığını bilmeye ihtiyaçları vardır. Ayrıca ebeveynlerinin onları oldukları gibi kabul ettiklerini ve onlara saygı duyduklarını bilmek isterler.
ISFJ çocuklar sadakatleri ve nazik davranışlarıyla öne çıkan düşünceli ve sevgi dolu çocuklardır. Detay odaklıdırlar. Özellikle istikrarlı ve tutarlı tutum ve davranışlarıyla ebeveynlerin onayını alırlar. Ayrıca ebeveynleri tarfından koşulsuz sevildiklerini, güvenildiklerini ve dinlenildiklerini bilmek isterler.
ENFP çocuklar hayal gücü yüksek coşkulu çocuklardır. Bu fikirlerle dolu küçüklerin kendilerince bağlı oldukları bir değer ve duygu yığınları vardır. Onlar etraflarındaki olasılıkları bu duygu ve değerleri ile seyrederler. Ayrıca kendilerini geliştirmek için çok fazla “yaratıcı fırsata” ihtiyaçları vardır. Bu fırsatlarda kullanmak üzere hazır düşüncelere sahiptirler.
ENFJ çocuklar, şefkatleri, empatileri ve insanları olduğu gibi kabul eden bakış açıları tarafından yönlendirilen çocuklardır. Ayrıca onların, zengin bir hayal güçleri vardır. En ayırıcı özelliklerinden biri de yaşadıkları dünyaya etki etmeye çalışmalarıdır. ENFJ çocuklar, tanıştıkları herkesi anlamaya çalışırlar. Genellikle insanlara ilham vermeye ve çıkış yolları göstermeye odaklanırlar.
INFP çocuklar, inançları, değerleri ve hayal güçleri tarafından yönlendirilirler. Onların derinden bir şefkatleri vardır ve çok empatik çocuklardır. Düşüncelerinde son derece yaratıcı ve orijinaldirler. Ayrıca yaratıcılık gerektiren her türlü ifade alanında özel bir hünerleri vardır.
INFJ çocuklar, sıcak, nazik, anlayışlı ve düşünceli bir yapıya sahiptirler. Ayrıca çevreleri, yaşadıkları olaylar ve ilgi duydukları konular hakkında orijinal fikirleri vardır. Gelecekle ilgili bir vizyonları vardır ve bu vizyonları tarafından yönlendirilirler. Genellikle yaratıcıdırlar ve dünyada bir fark yaratmaya odaklanmışlardır.
ENTP çocuklar, problem çözme ve yenilikçi fikirler bulma konusunda oldukça ustadırlar. Ayrıca esprili bir yapıları vardır. Onların bilgi arayışları yüksektir. Ancak bu arayışları gördükleri olasılıklar tarafından yönlendirilmektedir.
ENTJ çocuklar, planlarının gerçekleştiğini görmek isteyen büyük hayalperestlerdir. Onlar çok fazla bağımsızlık isterler. Ayrıca ebeveynleri kendilerine yetkin ve yetişkin biri gibi davranılmasını beklerler. Kendi vizyonları tarafından yoğun bir şekilde yönlendirilen ve çevresine güven veren bağımsız çocuklardır.
