Ebeveyn Tipleri söz konusu olduğunda, babalar ve anneler, kişilik tipleri aynı olsa bile farklı farklı tutumlar sergileme eğilimindedirler. Bunun en önemli sebebi anne ve babalara yüklenen toplumsal cinsiyet rolleridir. Tabi bir başka neden de gelenekler ve beklentilerdir.
Buradaki en önemli nokta ise çocuğun genel algısıdır. Çünkü çocuk aslında anne ve babadan ziyade; bakan-besleyen ve koruyan-kollayan ebeveynlere muhtaçtır. Bu noktada çocuk kimi bakan-besleyen, kimi koruyan-kollayan olarak algılayacaktır?
Genellikle çocukların anneyi bakan-besleyen kişi olarak ve babyı ise koruyan-kollayan kişi olarak algıladığı görülmektedir. Ancak bu durum her zaman böyle olmaz. Çünkü kimi çocukların anne veya babaları yoktur. Bazan da ikisi de yoktur. Fakat çocuk bu rollerin boşluklarını birileriyle doldurma eğilimindedir. Anne ve babanın yokluğunda bu bazan bir dede veya dayı bazan da bir teyze veya hala olacaktır. Çok nadiren de olsa annelerin koruyan-kollayan, babaların ise bakan-besleyen oldukları da bir gerçektir.
Tüm bu farklılıklar anne ve babalar üzerinde farklı baskılar oluşturmaktadırlar. Örneğin, geleneksel anne rolü, duyumsayan, hisseden ve yargılayan anne tipidir. Geleneksel baba rolü ise algılayan, düşünen ve yargılayan baba tipidir. Sonuç olarak şunu sorabiliriz: bu geleneksel tipin dışındaki anne ve babalar ne yapacaklar? Bu noktada anne babaların tiplerinin ne olduğuna değil; çocuğun ihtiyacı olan ebeveynlik biçimine odaklanmak en maktıklısıdır.
Yine de ebeveyn tiplerini bilmek de önemlidir. Çünkü her ebeveyn çocuklarının ihtiyacına göre tutum geliştirme eğiliminde değildir. Ayrıca her birimiz bir zamanlar çocuktuk ve hala da birilerinin çocuğuyuz. Bu nedenle maruz kaldığımız ebeveynlik tutumlarını anlamak da bizler için önemlidir. Hatta bunları bildiğimizde kendimizde var olan geçmişimize dair bazı sorunlarımızı da anlayarak çözebiliriz.
Şimdi bu kategoride ne tip bilgilere ulaşacağımıza dair küçük bir örnek görelim. Ebeveynlikle ilgili olarak içedönük ve dışadönük ebeveynlerin farklı tutumları vardır. Örneğin, içedönük anneler, toplumun kendilerine yüklediği beklentiler nedeniyle, genellikle çocuklarını beslemek ve onların ihtiyaçlarını karşılamak için yalnız zaman ihtiyaçlarından vazgeçerler. İçedönük babalar ise yalnızlık ihtiyaçlarını karşılama konusunda fazla sıkıntı yaşamazlar.
Çünkü sürekli ebeveynlik yapmak ve çocuklarına yönelmek için kendi üzerilerinde fazla baskı hissetmezler. Bu nedenle içedönük anneler, içedönük babalardan daha fazla enerji tüketme eğilimindedirler. Ancak bu bir genellemedir. Ben içedönük bir baba olduğu halde çocuklarına ebeveynlik yapma konusunda içedönük bir anneden daha fazla emek veren babalar da gördüm.
İşte bu Ebeveyn Tipleri kategorisi, bir ebeveyn olarak hangi tutumlara sahip olduğunuzu göstermek amacıyla yazılmıştır. Şimdi bu kategorideki her ebeveyn tipine bir göz atalım.
ENFJ baba, çocukları ile empati kurma becerisi yüksek bir babadır. Ayrıca çocuklarının geleceği planlamalarına, ileriyi düşünmelerine ve olasılıkları görmelerine yardımcı olan vizyon sahibi bir ebeveyndir. O, çocuklarıyla çok güçlü bir şekilde empati kurar ve katı olmakta çok zorlanır. Bunun yanında o, çocuklarına takdir edildiklerini, fark edildiklerini ve dinlenildiklerini hissettiren bir babadır.
INFJ baba çocuklarına karşı anlayışlı, empatik ve yaratıcılığı güçlü bir babadır. Ayrıca çocuklarının farklı olasılıkları ve bakış açılarını görmelerine yardımcı olur. O, çocuklarına çok zaman ayırır. Bunun yanında çocuklarının bakımını çok ciddiye alır. Genel olarak bakıldığında o, sıcak, sevecen, besleyici ve yaratıcı bir ebeveyndir. Ayrıca çocuklarını oldukları gibi kabul ederek; onların benzersiz başkalıklarını keşfetmeleri için fırsatlar oluşturur.
ENTJ baba çocuklarına karşı üslup olarak doğrudan ve mantıklı bir ebeveyndir. Çocuklarına her şeyi açıkça ve olduğu gibi anlatmaktan gurur duyar. O, çocuklarının hayallerini ve amaçlarını takip etmek için zaman ayırmaktan keyif alır. Ayrıca genellikle iyi bir öğretmendir. Özellikle her deneyimi çocukları için potansiyel bir öğrenme fırsatı olarak görür.
INTJ baba çocuklarına öğretmeyi seven ve çocuklarına öğrenme fırsatları oluşturmaya çalışan bir babadır. Onun çocuklarına ve ailesine karşı sorumluluk duygusu yüksektir. Ayrıca entelektüel bakış açısı ve sorgulama kapasitesi ile mükemmel bir öğretmendir. Bunun yanında o, his ve duygularını çok gösteren bir ebeveyn değildir. Çünkü o, sevgisini sözlerle değil eylemlerle göstermeye çalışan bir yapıya sahiptir.
ESTJ baba çocukları ile etkileşimi güçlü olan bir babadır. Ayrıca davranışlarında ve söylemlerinde tutarlı olmak konusunda başarılıdır. Bunun yanında o, çocuklarıyla yaptığı her geziyi eğitim için bir fırsat olarak görür. Çocuklarına olan sevgisini onlara bir şeyler öğreterek, planladıkları etkinliklere zamanında gelerek ve çocuklarının ihtiyaçlarını karşılayarak gösterme eğilimindedir.
ISTJ baba, çok çalışmaya, sorumluluk almaya ve güvenilir olmaya inanır. Bu özelliklerini çocukları için de kullanır. Çünkü çocuklarının ihtiyaçlarının karşılandığından emin olmak için tutarlı ve istikrarlı olmaya çalışan bir babadır. O, çocuklarını benzersiz kılan tüm küçük ayrıntıları fark etmekten büyük keyif alır. Bunun için de onları uzaktan sessizce izler ve gözlemler.
ESFJ baba çocuklarına karşı hassas ve düşünceli bir babadır. Onun davranışları oldukça tutarlıdır. Ayrıca çocuklarına verdiği sözlere de çok sadıktır. O, bie ebeveyn olarak çocuklarına karşı dürüst ve açık olmaya inanır ve öyle davranır. Aynı şekilde çocuklarının da hisleri, düşünceleri ve davranışları hakkında dürüst ve açık olmalarını bekler.
ISFJ baba, çocuklarının, kendisiyle her şey hakkında rahatlıkla konuşabileceklerinden emin olmalarını isteyen bir babadır. O, çocuklarıyla sessiz ama içten ve samimi bir bağ kurmaya çalışır. Özellikle çocuklarının benzersiz özelliklerini seyretmekten çok keyif alır. ISFJ baba çocuklarının pratik ihtiyaçlarını karşılama konusunda mükemmeldir. Ayrıca çocuklarının hayatına istikrar, güven ve sevgi katma konusunda da harikadır.
ESFP baba, çocukları ile etkileşimi seven ve açık fikirli bir babadır. Ayrıca oldukça eğlenceli bir yapıya sahiptir. O, çocuklarına ilgi gösterme konusunda oldukça heveslidir. Bu yapısı nedeniyle çocuklarıyla da sohbet etmekten çok hoşlanır. Özellikle onların duygularını paylaşmaktan ve onlarla birlikte oynayarak gülmekten zevk alır.
ISFP baba açık fikirli, eğlenceyi seven ve çocuklarını sessizce desteklen bir babadır. O, çocuklarına karşı oldukça naziktir. Ayrıca çocuklarıyla olan iletişiminde genellikle empatiktir ve çok oyuncudur. Özellikle çocuklarına hayatın güzelliklerini ve maceralarını göstermekten büyük keyif alan bir babadır.
ESTP baba, genellikle maceracı, eğlenceyi seven ve açık fikirli bir ebeveyndir. İçinden geldiği gibi hareket etmeye ve esnek olmaya çok yatkındır. Bundan dolayı hangi ruh halinde olursa olsun eğlence için fırsatlar oluşturma ve aktiviteler bulma eğilimindedir. Ayrıca özgürlüğüne çok düşkündür. ESTP baba çocuklarını bağımsızlığa teşvik etmeye ve onları bu konuda beslemeye heveslidir. O, oyuncu bir yapıya sahiptir ve bu konuda gerçekten yeteneklidir. Özellikle, çocuklarına, kendi benzersiz hedeflerine ve hayallerine ulaşmaları için güven ve özgürlük veren bir babadır.
ISTP baba, çocuklarına çok fazla müdahaleci olmayan bir babadır. Ayrıca oldukça rahat bir tavrı vardır ve eğlencelidir. Çocuklarının seçimleri ve planları üzerinde çok fazla etkide bulunma eğiliminde değildir. Tam tersine çocuklarının bağımsızlıklarını destekler. Hatta onların bağımsız bir kimlik sahibi olmalarından mutluluk duyar. Bunun yanında çocuklarının benzersiz bireyler olduklarını bilir ve onları oldukları gibi kabul eder. Ayrıca onları özgün kimlikleri olan birer insan olarak görmekten keyif alır.
ENFP baba, çocuklarının hayal gücünü geliştirme konusunda tam bir uzmandır. Özellikle çocuklarının merak duygusunu besleme ve geliştirme konusunda çok iyidir. Ayrıca çocuklarına kendi değer sistemlerini, kendi fikirlerini ve kendi yollarını keşfetme özgürlüğü verme eğilimindedir. ENFP babanın zorlandığı konu ebeveynliğin rutinleri ve angaryalarıdır. Örneğin, ev ödevlerinin ve ev işlerinin tekrarlayan hallerinden keyif almaz. Ayrıca kendi tutkularının ve fikirlerinin peşinden gitmek için ara sıra kendine vakit ayırmaya ihtiyacı vardır.
INFP baba, çocuklarının hayal gücünü ve olasılıkları görme becerilerini, onlara ilham vererek geliştiren bir babadır. Yapısı gereği oldukça açık fikirlidir. Bundan dolayı çocuklarıyla, onların fikirleri hakkında konuşmaktan keyif alır. INFP baba, çocuklarına kendi kimliklerini ve değerlerini keşfetme özgürlüğü veren bir babadır. Ayrıca çocuklarına karşı güçlü bir empati duygusuna sahiptir.
ENTP baba oldukça oyuncu bir babadır. Ayrıca hayal gücü yüksektir ve çok hevesli bir ebeveynlerdir. Genellikle enerjik bir yapıdadır ve spontan hareket etme eğilimindedir. Bu nedenle nerede olursa olsun içinden geldiği gibi hareket eder. O, karşısına çıkan çocuklarıyla vakit geçirme fırsatlarını hiç kaçırmaz. Genel olarak, ENTP baba, çocuklarına yaşam yollarında ilham veren bir babadır. Onları motive etmek konusunda başarılıdır. Özellikle çocuklarına seçenekleri ve olasılıkları işaret eden ve büyük resimi görmelerini sağlayan bir babadır.
