Kısaca enneagram, bireylerin kişilik yapılarını anlamaya yönelik dokuz farklı tipten oluşan bir kişilik tipolojisidir. Bu kişilik modeli, insanların düşünce, duygu ve davranış kalıplarını açıklamaya çalışır. Enneagram sistemi, her bireyin bir ana kişilik tipi olduğunu söyler, ancak her tipin farklı seviyeleri ve diğer tiplerle ilişkileri de vardır.
Enneagram modeli dokuz temel kişilik tipini şu şekilde tanımlar:
1. Reformcu (Mükemmeliyetçi): Doğru ve etik olma çabasında, sorumluluk sahibi ve disiplinli kişilerdir. Aynı zamanda adalet ve düzen arayışındadırlar.
2. Yardımsever (Verici): İnsanların ihtiyaçlarına karşı duyarlı ve yardım etmeye istekli olan kişilerdir. Aynı zamanda başkalarının iyiliğini ön planda tutarlar.
3. Başarı Odaklı (Başarıya Takıntılı): Başarı, statü ve takdir peşindedirler. Aynı zamanda hedef odaklı ve rekabetçidirler.
4. Bireyci (Romantik): Kendilerini diğerlerinden farklı hissetmeye meyilli, duygusal ve yaratıcı kişilerdir. Aynı zamanda kendilerini anlamaya ve ifade etmeye önem verirler.
5. Araştırmacı (Gözlemci): Bilgiye değer veren, entelektüel ve meraklı kişilerdir. Aynı zamanda kendilerini anlamaya ve dünyayı analiz etmeye çalışırlar.
6. Sadık (Sorgulayıcı): Güven ve destek arayan, sadakat ve sorumluluk duygusu güçlü kişilerdir. Aynı zamanda potansiyel tehlikelere karşı tedbirli olmaya çalışırlar.
7. Maceraperest (Keyifçi): Macera arayan, neşeli ve enerjik kişilerdir. Aynı zamanda yeni deneyimlere açık kalıp, hayatın keyfini çıkarmayı severler.
8. Meydan Okuyucu (Lider): Güç ve kontrol peşindedirler. Aynı zamanda iradeli, kararlı ve koruyucu kişilerdir.
9. Barışçıl (Arabulucu): Uyum ve huzur arayan, çatışmalardan kaçınan kişilerdir. Aynı zamanda başkalarıyla iyi geçinmek için çaba gösterirler.
Enneagram, kişinin kendisini daha iyi tanımasına ve diğer insanlarla olan ilişkilerini geliştirmesine yardımcı olur. Her bir kişilik tipinin güçlü ve zayıf yanları, stres altındaki tepkileri ve kişisel gelişim potansiyelleri de bu sistemde ele alınır.
Bugün Enneagram, hem psikoloji hem de spiritüel gelişim aracı olarak kullanılmaktadır. Ayrıca birçok farklı bağlamda (kişisel gelişim, iş dünyası, ilişkiler, eğitim vb.) geniş bir uygulama alanına sahiptir.
NOT:
Enneagram serimizin gelecek yazılarında daha spesifik konulara değineceğiz. Umarım bu yazılar, ilgilileri için genel bir bakış açısı oluşturmaya yardımcı olur.
