Enneagram kişilik tipleri belirli merkezler altında gruplandırılmıştır. Bu merkezler içgüdü, düşünme ve hissetme merkezleridir. Bir önceki yazıda belirttiğim gibi bu merkezler yersiz değildir. Kişilik tiplerinin temel olarak sorun yaşadıkları alanları ifade ederler. Sorun yaşanan bu alanlar, öfke, korku ve utanç duygularıdır. Ben de bu yazıda enneagram kişilik tiplerini bu merkezler altında gruplayarak yazacağım.
İşte dokuz enneagram kişilik tipi ile ilgili bazı kısa açıklamalar… Gelecekteki gönderilerde bu tiplerin her biri hakkında daha fazla ayrıntıya gireceğim. Şimdilik öne çıkan en belirgin özelliklerini yazmakla yetineceğim.
Hissetme Merkezli Enneagram Kişilik Tipleri
Tip İki
Bu kişilik tipinin genel olarak kullanılan adı yardımseverdir. Bu tip, özverili, verici ve fedakârdır. Ayrıca cömert ve sevecen olma eğilimindedir. Genellikle başkalarının ihtiyaçlarının ve duygusal dinamiklerinin farkındadır. Bunun yanında kendine ihtiyaç duyulduğunu hissetmek, insanlarla ilgilenmek ve ilişkilerinde bir dostluk ve şefkat duygusu hissetmek isteğindedir.
Özellikle kendi ihtiyaçlarını karşılama konusunda zorluk yaşama ihtimali yüksektir. Çünkü başkalarıyla ilgilenmekle çok meşguldür ve bundan dolayı kendi ihtiyaçlarını unutur. Ayrıca onay ve değer duygusunu yaşamak için kendi dışına odaklanır. Bunun sonucunda da öfkesini bastırma gayretine girer. Tamamen sevgi dolu hissetmek ve yaptıklarıyla farkedilmek için gerçek duygularını reddetme eğilimindedir.
Daha fazla bilgi için:
>>> Tip İki Genel Özellikleri
Tip Üç
Bu kişilik tipinin genel olarak kullanılan adı başarandır. Bu tip gayretiyle edindiği başarı ile motive olan bir tiptir. Ayrıca rekabetçi, çekici, kendini şartlara uyarlayabilen ve hırslı bir yapıdadır. Bunun yanında, statü ve kişisel gelişim elde etmek isteğindedir. Genellikle kendini başkalarına sunma konusunda başarılıdır. Özellikle güçlü yanlarında ve yeteneklerinde ustalaşarak kendini diğerlerinden ayırmak ister.
Tip Üç, olabileceğinin en iyisi olmak için çabalar. Ancak bu gayreti, işkolikliğe ve şu anda bulunduğu halden ve yerden kronik bir memnuniyetsizlik yaşamasına yol açabilir. Özellikle başkaları üzerinde olumlu bir izlenim bırakmak veya daha etkili olmak için duygularını bastırma eğilimindedir.
Daha fazla bilgi için:
>>> Tip Üç Genel Özellikleri
Tip Dört
Bu kişilik tipinin genel olarak kullanılan adı bireycidir. Bu tip hassas, kendinin farkında, yaratıcı ve genellikle sessiz bir yapıdadır. Ayrıca duygusal olarak dürüst olmaya ve değerlerine ve inançlarına sadık olmaya inanır. Ancak kendinden bir parçayı başkalarından saklama eğilimindedir. Bu yönüyle gizli bir tarafı olduğu izlenimini verir. Bundan dolayı da genellikle yanlış anlaşıldığını hisseder.
Tip Dört özellikle sıradan olma fikrinden nefret eder ama bazen sıradan hayata da imrenir. Hatta bazen böyle bir hayatı kıskanır ve arzular. Zamanının çoğunu içsel ve zihinsel hayallerine yatırım yaparak geçirme eğilimindedir. Genellikle sanat ya da yaşam tarzı seçimleriyle ifade etmeyi özledikleri zengin bir hayali dünyaya sahiptir. Duygularını sözel olarak yetersiz ifade etme eğilimindedir. Ancak duygularını, dolaylı yollarla, yani sanat veya estetik yaşam yoluyla gösterir.
Daha fazla bilgi için:
>>> Tip Dört Genel Özellikleri
Düşünme Merkezli Enneagram Kişilik Tipleri
Tip Beş
Bu kişilik tipinin genel olarak kullanılan adı araştırmacıdır. Bazen de gözlemci adı kullanılmaktadır. Beş kişilik tipi şüpheci, meraklı, yenilikçi ve bağımsız bir yapıdadır. Özellikle fikirlere ve teorilere karşı çok ilgilidir. Bunlarla kendi iç dünyasını açıklama eğilimindedir. Ayrıca yeni bakış açıları ve iç görüler keşfetmekten büyük zevk alır. Yapısı gereği özel ve kendi halindedir. Ayrıca söylemlerinde bir yoğunluk vardır. Derinliği onu izolasyona, nihilizme ve eksantrikliğe yönelme ihtimalini artırır.
Tip Beş, olaylara yeni perspektiflerden bakma ve dünyayı kendine özgü bir bakış açısıyla seyretme eğilimindedir. Ayrıca hislerden çok düşünceyi aşırı ifade etme eğilimindedir. Bu onun eylem yerine düşünceyi koymasına neden olur. Bunun sonucunda ise karmaşık düşüncelere takıntılı bir hale gelme ihtimali yükselir. Ayrıca fikirlerini hayata geçirme konusunda zorluk yaşama ihtimali de yüksektir. Hatta bu onun için yaşamsal bir mücadele alanına dönüşebilir.
Daha fazla bilgi için:
>>> Tip Beş Genel Özellikleri
Tip Altı
Bu kişilik tipinin genel olarak kullanılan adı sadık ve sorgulayıcıdır. Altı kişilik tipi sorumlu, şüpheci, güvenlik odaklı bir yapıdadır. Ayrıca çalışkan ve temkinli olma eğilimindedir. Genellikle daha güvenli bir gelecek yaratmaya odaklanmıştır. Bazıları bunu ait olacakları bir topluluk arayarak ve geleneklere bağlı kalarak yapar. Bazıları da bu tip gruplara güvenemeyeceklerini düşündükleri için topluluk ve gelenekten kaçınırlar.
Tip Altı, hiçbir şeye gerçekten tutunamayacağını veya hiçbir şeyi hafife almaması gerektiğini hissetme eğilimindedir. Bundan dolayı sanki her zaman ondan kaçan gibi bir tür güvenlik alanını veya referansını arar. Çünkü onu kişiliğinin merkezinde endişe ve şüpheye sürükleyen bir korku duygusu vardır. Ayrıca bu duygu onu her an her şeye hazırlıklı olmaya da yönlendirir. Bu nedenle oldukça temkinli bir tiptir. Ancak, sağlıklı olduğunda derinden anlayışlı, koruyucu ve cömert olma eğilimindedir.
Daha fazla bilgi için:
>>> Tip Altı Genel Özellikleri
Tip Yedi
Bu kişilik tipinin genel olarak kullanılan adı meraklıdır. Bazen de hevesli adı kullanılmaktadır. Yedi kişilik tipi enerjik, hevesli, kendiliğinden davranan bir yapıdadır. Genellikle bir macera, eğlence ve oyunculuk duygusuyla hareket eder. Ayrıca yaşadığı her anı en iyi şekilde değerlendirmek ve yeni şeyler deneyimlemek isteğindedir. Genellikle her zaman bir şeylerle meşgul ve aktiftir. Çünkü kendini olabildiğince çok olasılıkla meşgul etmeye çalışan bir doğaya sahiptir.
Tip Yedinin dürtüsel davranan, eğlenceyi seven doğası onu genellikle birçok sosyal ortamın merkezine yerleştirir. Özellikle olgun yaşlarının öncesinde, bulunduğu ortamlarda ilgi çekici bir dağınıklığa sahiptir. Ayrıca, düşünceyi yetersiz ifade etme eğilimindedir. Çünkü ya düşünce zincirini eksik bırakmaktadır ya da yeni çağrışımlarla düşüncesi dağılmaktadır. Bunun kaynağında düzenli olarak yeni düşünceler ve faaliyetler tarafından dikkatinin çekilmesi vardır.
Daha fazla bilgi için:
>>> Tip Yedi Genel Özellikleri
İçgüdü Merkezli Enneagram Kişilik Tipleri
Tip Sekiz
Bu kişilik tipinin genel olarak kullanılan adı meydan okuyandır. Bazen de iddialı veya patron isimleri de kullanılır. Bu kişilik tipi genel olarak kendine güvenen, iddialı ve koruyucu bir yapıdadır. Özellikle başkaları tarafından kontrol edilmemeye kararlıdır. Çünkü kontrol edilmekten veya başkaları tarafından yönlendirilmekten nefret eder. Ayrıca içgüdülerine fazlaca güvenme eğilimindedir.
Tip Sekiz, hayatın karşısına çıkardığı her şeyden en iyi şekilde yararlanmak isteğindedir. Ancak itaat etmesini gerektirecek rollerden ve konumlarda bulunmaktan nefret eder. Bundan dolayı genellikle kendi işini kendisi yapmaya veya bağımsız çalışmaya yönelme eğilimindedir. Karşısındaki insanlardan özellikle tam bir özgüven ister. Bundan dolayı bazen kurallara uyanlarla dolu bir dünyada kendisini “haydut” gibi hisseder. O, yapısı gereği içgüdülerini aşırı ifade etme eğilimindedir. Bunun sonucunda önsezilerine dayanarak ve tepkiler geliştirerek hareket eder. Bunu yapmasının altında yatan temel neden ise bir an önce sonuçlara ulaşmaktır. Haliyle bir sonuç ortaya çıkan kadar durmadan bu tutumu sergilemeye devam eder.
Daha fazla bilgi için:
>>> Tip Sekiz Genel Özellikleri
Tip Dokuz
Bu kişilik tipinin genel olarak kullanılan adı barışçıldır. Bazen de arabulucu veya uyumlu olarak da adlandırılır. Bu kişilik tipi, bulundukları ortamda uyum yaratma konusunda yetenekli, uyumlu, destekleyici ve vicdanlı bir yapıdadır. Ayrıca kendileri ve başkaları için istikrarlı bir hayat arayışındadır. O, böyle yaşam içerisinde basit zevklerin tadını çıkarmaya odaklanır.
Tip Dokuz genellikle cana yakın ve arkadaş canlısıdır. Özellikle başkalarını kontrol etmeye çalışma ihtimali çok düşüktür. Her şeyin yoluna gireceğine dair güçlü bir inanca sahiptir. Ayrıca hayata pek çok kişinin çekildiği kolay bir iyimserlikle yaklaşma eğilimindedir. O, yapısı gereği öfkesini ve içgüdülerini inkâr etme eğilimindedir. Çünkü öfkesinin ve içgüdüsünün kendisini ve huzurunu tehdit ettiğini hisseder. Bundan dolayı herhangi bir olumsuz duygu ve duygu üzerinde durmaktan kaçınma eğilimindedir. Ancak bunun yerine ilişkilerine ve yakın çevresine odaklanmayı tercih eder.
Daha fazla bilgi için:
>>> Tip Dokuz Genel Özellikleri
Tip Bir
Bu kişilik tipinin genel olarak kullanılan adı reformcudur. Bazen de mükemmeliyetçi adıyla anılır. Bu kişilik tipi kararlı, idealist ve ilkeli bir yapıdadır. Özellikle dünyayı iyi bir yer yapmak ve yozlaşmanın kökünü kazımak için güçlü bir istekle hareket eder. Ayrıca çok güçlü bir doğru ve yanlış duygusuna sahiptir. Bunun yanında bir hata yaptığında kendine karşı son derece sert ve acımasız davranma eğilimindedir.
Tip Bir, hayatını çok iyi organize etme ve programlanma eğilimindedir. Bu özelliğinden dolayı hayatını kusursuzca yapılandırmaya çalışır. Ayrıca bundan dolayı oldukça mükemmeliyetçi davranma eğilimindedir. Çalışkan ve ilkeli doğasının altında bir öfke duygusu vardır. Ancak doğru ve iyi olandan yana içgüdülerini ve öfkesini bastırması gerektiğini hisseder. Bundan dolayı da iç dünyasında bir hınç duygusu biriktirme ihtimali yüksektir.
Daha fazla bilgi için:
>>> Tip Bir Genel Özellikleri
Kaynaklar:
